مطالعه آزمایشگاهی اثر زبری تاج سرریز بر ابعاد منطفه جدا شدگی در سرریز لبه پهن

در بسیاری از موارد احداث سازه درون کانال برای اندازه گیری دبی جریان لازم می باشد. در میان این سازه ها سرریز و انواع فلوم ها که وظیفه اصلی آنها تخمین دبی جریان است از اهمیت بیشتری برخوردارند. براساس تعریف یک سرریز، شکاف منظمی است که آب از بین آن عبور می کند. سرریزها بر اساس شکل شکافشان به طبقات مختلفی تقسیم می شوند که این تقسیم بندی شامل سرریز v شکل، مستطیلی، ذوذنقه ای، سهمی می باشند. معادلات دبی عبوری از روی سرریزها به دلیل آنکه الگوی جریان عبوری از روی سرریز با اشکال و دبی های مختلف متفاوت است به طور دقیق قابل استخراج نمی باشند. از نقطه نظر سازه ای سرریز لبه پهن مستطیلی یکی از ساده ترین ابزارهای اندازه گیری جریان می باشد. در این سازه دیواره بالادست و پایین دست سرریز کاملاً صاف و به شکل عمودی می باشد. سرریز های لبه پهن معمولا در جاهائیکه دقت اندازه گیری از اهمیت بالایی برخوردار نباشد و یا در درجه دوم اهمیت قرار دارد مورد استفاده قرار می گیرند. هدف از تحقیق حاضر به بررسی اثر زبری بر خصوصیات ناحیه جداشدگی و مشخصات هیدرولیکی جریان شامل، پروفیل سطح آب و فشار روی تاج سرریز و پروفیل سرعت در مقاطع مختلف پرداخته است. نتایج نشان می دهد که افزایش ارتفاع زبری باعث کوچکتر شدن ابعاد ناحیه جداشدگی و صاف تر شدن خطوط جریان شده است. همچنین باعث نزدیک تر شدن فشار به فشار هیدرو استاتیک روی سرریز از 59/0 در حالت صاف به 68/0 برای زبری با ارتفاع 5 میلیمتر رسیده است. همچنین نسبت طول جداشدگی به عمق آب روی سریز از 13/0 برای حالت صاف به 08/0 برای حالت زبری با ارتفاع 5 میلیمتر کاهش یافته است.